تیغ اُکام

تیغ اُکام که اصل خسّت/امساک (principle of parsimony) نیز نامیده شده است یک اصل روش‌شناختی است. توصیه‌‌ی اصل خسّت به هنگام ساختن نظریه‌ها، جانب‌داری به‌نفع بساطت است. مشخصه‌هایی که بساطتشان مورد توجه قرار گرفته‌اند گوناگونی قابل‌توجهی دارند: از گونه‌ی هویّات مفروض‌گرفته‌شده و تعداد اصول موضوعه در نظریه‌ها تا سرشت منحنی‌های مستخرج از نقطه‌داده‌ها. عبارت مشهور «هویّات را نباید بیش از نیاز افزود» پیش‌ از اُکام در آثار ارسطو نیز وجود داشته است، اما با نام اُکام هم‌خوان شده است، شاید از‌آن‌روکه این اصل روح نتایج فلسفی او را بهتر ترسیم می‌کند (هرچند او این روایت از اصل مذکور را هرگز بیان نکرده باشد و حتی اگر سلاح محبوب او برای فرونشاندن تنازعات مابعدالطبیعی فقدان تناقض باشد و نه خسّت). مخالفانی که گمان می‌کنند خسّت به‌نحو افراط‌گونه‌ای به عمل درآمده است اصل «ضدّ تیغ» (anti-razor) را صورت‌بندی کرده‌اند: آنجا که هویّات کافی نیستند، هویّات بیشتری را فرض کن.

منبع:

Audi, Robert. (2015). Ockham’s Razor. The Cambridge Dictionary of Philosophy, Cambridge University Press