ماده‌ناباوری، اصالت ناماده، اصالت امر غیرمادی:

ماده‌ناباوری عبارت است از این دیدگاه که اگر اشیاء را صرفا گردایه‌ای از کیفیات تلقی کنیم بهترین توصیف را از آنها ارائه کرده‌ایم: «یک رنگ، مزه، بو، شکل و استحکام خاص که همراه هم مشاهده شده‌اند، اوصاف یک چیز واحدند که مدلول نام سیب است» (بارکلی، اصول، 1). بنابه چنین تعبیری، ماده‌ناباوری دو سده‌ قبل آموزه‌ای را پیش‌نگری کرده است که در اوایل قرن بیستم برتراند راسل از آن دفاع کرده است. جنبه‌ی منفی این آموزه در نفی جوهر مادی یا ماده نمایان می‌شود. برخی فیلسوفان معتقدند که اشیا متعارف جوهرهای مادی منفردی هستند که کیفیات در آنها تقرر ذاتی دارند. این تبیین از اشیاء به‌زعم ماده‌ناباوری نادرست است، زیرا چیزی همچون جوهر مادی وجود ندارد و هیچ کیفیتی در آن تقرر ذاتی ندارد. ماده‌ناباوری را نباید با ایدئالیسم بارکلی اشتباه گرفت. ایدئالیسم بارکلی، و نه ماده‌ناباوری، مستلزم این است که اشیاء و کیفیاتشان موجودند اگر‌و‌تنها‌اگر مُدرَک باشند.

منبع:

Audi, Robert. (2015). Immaterialism. The Cambridge Dictionary of Philosophy, Cambridge University Press.