بیان [احوال] (در برابر گزارش/توصیف) [در فلسفه ویتگنشتاین]

ویتگنشتاین خاطرنشان می‌کند که اگر من به شما بگویم درد دارم، آنگاه گویا امکان اینکه اشتباه کرده باشم وجود ندارد. من ممکن است دروغ گفته باشم یا دقیق صحبت نکرده باشم. اما اگر غیر از این‌ها باشد، آنچه گفته‌ام باید درست باشد. از‌این‌رو دست‌کم برخی از بیان‌های صادقانه‌ی اول‌شخص بالضروره صادق‌اند و از حیث دستوری غیرقابل‌مناقشه‌اند. این یعنی تردید رواداشتن درباره‌ی آنها بی‌معناست. ازاین‌حیث، آنها با گزارش‌ها یا توصیف‌ها تفاوت دارند. اگر من گزارش کنم که در حین اصلاح‌کردنْ صورتم را بریده‌ام یا خونریزی صورتم را توصیف کنم، ممکن است دچار خطا شوم. شاید من در اتاق شلوغی اصلاح می‌کرده‌ام و صورت فردی دیگر را به اشتباه در آینه دیده‌ام. اما همین‌سان قابل‌تصور نیست که من درد دیگری را با درد خودم اشتباه گرفته باشم یا لذت را با درد اشتباه اشتباه گرفته باشم.
بیان‌ها همان واکنش‌های پیشازبانی یا ابراز احساساتی همچون درد و عواطفی همچون اندوه نیستند. «من غمگین‌ام» معنا و ساختار دستوری‌ای دارد که گریستن فاقد آن است، هرچندکه شخص ممکن است بیاموزد که گریه‌کردن را با اظهارات زبانی‌ای همچون «من غمگین‌ام» جایگزین کند و به این جمله همان نقشی را اعطا کند که پیش‌تر رفتار گریستن ایفا می‌کرد. در فقره‌ی 244 پژوهش‌های فلسفی، ویتگنشتاین مثال بیان زبانی‌ای همچون «من درد دارم» را ارائه می‌کند که جایگزین درد-رفتارهای یک کودک همچون گریستن شده است. «درد می‌کند» ممکن است نقش بیانگرانه‌‌ی مشابهی را در زبان ما ایفا کند و لذا نباید با هیچ گونه توصیفی اشتباه گرفته شود. ویتگنشتاین شباهت‌ها و تفاوت‌های میان گزارش‌های توصیفی، ابراز طبیعی عواطف و ابراز زبانی آموخته‌شده‌ی عواطف را مورد کاوش قرار داده است. 

منبع:
Ritcher, Duncan, 2014, Historical Dictionary of wittgenestein’s Philosophy, ROWMAN & LITTLEFIELD, p. 30-1.